Leef gezond volgens de biologische klok

Elk jaar een week voor het begin van de lente kennen we de Internationale dag van de Slaap. Een dag waarop we slaap 'vieren'. Maar zou het niet eigenlijk elke dag Wereld Slaapdag moeten zijn? Zouden we niet dagelijks de slaap moeten vieren? Niet in de zin van feesten, maar zouden we onze slaap niet meer moeten koesteren? Want…het belang van slaap wordt nog steeds te weinig onderkend. Uit cijfers op Wereld Slaapdag 2018 gepresenteerd door het CBS blijkt dat één op de vijf Nederlanders naar eigen zeggen een slechte nachtrust heeft. Bijna de helft wordt daardoor belemmerd in het dagelijks functioneren volgens haar Gezondheidsenquête.

BELANG VAN SLAAP WORDT NOG STEEDS ONDERSCHAT

We negeren met z'n allen nog teveel het belang van goede slaap. We zouden haast vergeten dat we als mensen uitgerust zijn met een inwendige klok die onze lichaamsfuncties zoals ademhaling, hartslag, stofwisseling en aanmaak van hormonen op elkaar afstemt. Alles heeft daarmee zijn tijd, ook waken en slapen.

WE ZIJN GEPROGRAMMEERD OM OVERDAG TE WAKEN EN 'S NACHTS TE SLAPEN

Wij zijn als mensen geprogrammeerd om overdag wakker te zijn en 's nachts te rusten. Meestal merken we pas dat dit zo werkt als we deze programmering niet volgen door bijvoorbeeld nachtwerk, jetlag of slapeloosheid. Onze biologische klok krijgt zo tegenstrijdige signalen en raakt daardoor verstoord. Dit leidt tot een slecht herstel in de nacht.

"WIJ MENSEN ZIJN UITGERUST MET EEN INWENDIGE KLOK
DIE ONZE LICHAAMSFUNCTIES OP ELKAAR AFSTEMT..."

Dat heeft gevolgen voor ons functioneren overdag. We hebben weinig energie, zijn verkeerd gemutst, maken fouten en ervaren lichamelijke ongemakken. Omdat het allerlei processen aanstuurt, zoals de spijsvertering en de hormoonhuishouding, kan een ontregelde biologische klok op langere termijn zelfs grote gevolgen hebben voor onze gezondheid, zoals hart- en vaatziekten, diabetes, obesitas en andere chronische ziekten.

WERELD SLAAPDAG 2018 IN TEKEN VAN ONZE CIRCADIANE RITMES

Het is dan ook niet verwonderlijk dat 'World Sleep Day' in 2018 met de slogan 'Join the Sleep World, Preserve Your Rythms to Enjoy Life' in het teken stond van ons circadiane ritme, oftewel ons slaap- en waakritme. Wil je mentaal en lichamelijk fit en gezond in het leven staan, is het belangrijk dat je in overeenstemming leeft met je biologische klok.

LEVEN IN OVEREENSTEMMING MET JE BIOLOGISCHE KLOK

We kunnen daarom allemaal maar beter goed zorgen voor ons ritme en onze slaap. Dat doen we allereerst door op vaste tijden naar bed te gaan en op te staan. Ook in het weekend. Door een vaste slaap- en waakstructuur, ontstaat er gewenning door het lichaam. De biologische klok wordt erdoor versterkt en zo slaap je beter in, is doorslapen makkelijker en word je uitgerust wakker.

"HET RITME VAN ONZE BIOLOGISCHE KLOK
MOET ELKE OCHTEND GEIJKT WORDEN..."

LICHT IS BELANGRIJKE FACTOR

Ook is het goed om in de ochtend na het opstaan (wat je vanaf nu natuurlijk elke dag op hetzelfde tijdstip doet) jezelf direct bloot te stellen aan zoveel mogelijk (zon)licht, het liefst zo'n 15 minuten. Omdat het eigen ritme van onze biologische klok niet precies 24 uur is, moet deze steeds bijgesteld worden. Anders zouden we helemaal uit de pas gaan lopen met onze 24-uurs klok. Deze afstemming van ons slaap- en waakritme op onze tijdsklok kunnen we bereiken door daglicht in de ochtend. Verder is het goed om jezelf ook de rest van de dag zoveel mogelijk bloot stellen aan natuurlijk (zon)licht. Het verbetert de kwaliteit van je slaap, je slaapt er dieper door.

LET OP JE LEEFSTIJL

Daarnaast kun je maar beter bepaalde gewoonten achterwege laten waar je slaap niet blij van wordt. Let bijvoorbeeld op je cafeïne- en alcoholgebruik. Vermijd licht in de avond, leg dan ook je smartphone, laptop of andere beeldschermen bijtijds weg in de avond. Eet elke dag op dezelfde tijd, sla geen maaltijden over. En reguleer je stress door over de hele dag voldoende ontspanning in te bouwen.

Foto: Freepik