Dit najaarsweekend gaan we weer terug naar de ‘normale tijd’, de wintertijd, en is de zomer ook in die zin voorbij. Vijf maanden duurt het dan voor we de klok in het voorjaar weer vooruit zetten. Als althans de zomertijd ondertussen niet is afgeschaft. Hoewel dit hele proces van afschaffing al de nodige tijd kost.
ZOMERTIJD ALS ENERGIEBESPARENDE MAATREGEL
In 1977 werd als gevolg van de oliecrisis de zomertijd opnieuw ingevoerd als energiebesparende maatregel. Een speciale werkgroep in het Europarlement heeft in de afgelopen jaren de voor- en nadelen van de zomertijd onderzocht. De energiebesparing die het zou moeten opleveren is achterhaald zo is gebleken. De nadelen van de zomertijd daarentegen liegen er niet om. Zo zijn er meer auto-ongelukken na start van de zomertijd. Ook het aantal hartinfarcten neemt toe op de maandag na de omzetting naar de zomertijd en de dagen kort erna.
ZOMER- EN WINTERTIJD VERSTOREN ONZE BIOLOGISCHE KLOK
Twee keer per jaar worden we met z’n allen geconfronteerd met een verschuiving van de tijdsklok. Komend weekend gaat de klok in de nacht van zaterdag op zondag van 3 uur ’s nachts naar 2 uur ’s nachts terug. We mogen zodoende op zondagochtend een uur langer slapen. Maar we moeten die avond volgens de nieuwe tijd ook voor het eerst een uur langer wakker blijven. Dat brengt de biologische klok van veel mensen in de war. Die moet zich aanpassen aan de nieuwe tijden, maar dat gaat bij velen niet zonder slag of stoot.
"VOORAL OCHTENDMENSEN, WAARONDER VEEL VROUWEN,
HEBBEN MOEITE OM ZICH AAN TE PASSEN..."
Vooral ochtendmensen, waaronder veel vrouwen, hebben moeite zich aan te passen aan het ritme van de nieuwe wintertijd. Ze staan namelijk graag vroeg op. Het is voor hen geen pretje om later op te staan. Daarnaast vinden ze het lastig om langer wakker te blijven.
Veel mensen krijgen te maken met klachten die lijken op een jetlag, zoals slapeloosheid, vermoeidheid en sombere gevoelens. Bij de meeste mensen zijn deze klachten na een paar dagen over, soms duurt het tot twee weken om de biologische klok weer in de pas te laten lopen met de nieuwe wintertijd. Dit proces kun je trouwens wel een handje helpen!
TIPS OM SNEL TE WENNEN AAN DE WINTERTIJD
TIP 1 | Om ’s ochtends makkelijker door te slapen en ’s avonds niet te vroeg slaperig te worden, kun je jezelf geleidelijk voorbereiden op de wintertijd. Ga bijvoorbeeld aankomende zaterdag 1 uur later slapen. Of verdeel de overgang naar de nieuwe tijd over een aantal dagen, door bijvoorbeeld vanaf de woensdag ervoor elke avond een kwartier later onder de wol te kruipen.
TIP 2 | Onze biologische klok kunnen we helpen synchroon te gaan lopen met de nieuwe tijd, door ’s ochtends op de gewenste tijd van wakker worden met zoveel mogelijk licht op te staan. Gooi open die gordijnen! En wees het liefst meteen actief. Heb je een hond, dan kun je deze bijvoorbeeld het beste maar gelijk even uitlaten. En ga te voet of met de fiets naar het werk. Zorg dat je vooral in de ochtend, maar überhaupt de hele dag zoveel mogelijk in het daglicht bent. Ga als het maar effe kan naar buiten om het daglicht op te vangen, ook als de zon niet schijnt of als het regent. De lichtsterkte is ook dan nergens hoger dan buiten. Het is sowieso verstandig dit ook na de omzetting naar de wintertijd te blijven doen, het voorkomt vermoeidheid in de winter.
TIP 3 | Wat kan helpen om makkelijker in te slapen is dat je uiterlijk een uur voordat je naar bed gaat, maar liever nog eerder, je beeldschermen uitdoet. Het kunstmatige licht van al je beeldschermen onderdrukt de aanmaak van melatonine, het hormoon dat je dag- en nachtritme regelt.
TIP 4 | Het lichaam pikt het ritme van de nieuwe wintertijd het snelst op wanneer je een vast dag- en nachtritme hanteert. Ga daarom op vaste tijden slapen en sta steeds op dezelfde tijd op, alleen nu volgens de nieuwe klok. Eet ook op dezelfde tijdstippen alleen nu op de nieuwe tijd.
TIP 5 | In de periode dat je je ritme aan het aanpassen bent kun je maar beter geen dutjes doen overdag. Het vermindert de slaapdruk die je overdag opbouwt, waardoor je in de avond moeilijker de slaap kunt vatten.
Hopelijk lukt het je nu snel te wennen aan de wintertijd. Wie weet kennen we binnenkort het fenomeen wintertijd niet meer en is het misschien wel één van de laatste keren dat je deze aanpassing moet doen.
door: Talja Lambert
